Een energieverbruikmanager is eigenlijk noodzakelijk als je aan de slag wilt met energiebesparing. Door de komst van de slimme meter is het mogelijk geworden om je energieverbruik ‘op afstand’ uit te lezen. Net als je eerdere analoge of digitale meter geeft de slimme meter de actuele meterstanden, maar deze kunnen doorgezonden worden naar je netbeheerder of naar een organisatie die door jou gemachtigd is om de meterstanden uit te lezen. Zo kun je bijvoorbeeld Mindergas machtigen om automatisch jouw gasmeter uit te lezen.
Zelf je slimme meter uitlezen
Op internet zijn er veel (hobby)projecten te vinden, om zelf de P1-poort van je slimme meter uit te lezen. Er zijn daar speciale kabeltjes of apparaatjes voor te koop. Je kunt dan met een laptop of een klein computertje het actuele elektriciteit- en gasverbruik bekijken. Ook Smart Home apparaten voorzien in de mogelijkheid om je energieverbruik te monitoren. Vaak voorziet de software in de mogelijkheid om aan de hand van grafieken het historische verbruik weer te geven. Ook kun je de bijbehorende kosten inzichtelijk maken als je de energietarieven invoert. Omdat het actuele verbruik vrijwel realtime wordt getoond (update iedere 10 seconden) kun je direct de invloed zien van een apparaat dat je inschakelt.
Energieverbruikmanagers
Er zijn ook kant en klare oplossingen te koop. Milieucentraal heeft een uitgebreid overzicht van energieverbruikmanagers. Er is een keuzehulp waarmee je onderscheid kunt maken tussen slimme meter, digitale meter of analoge meter. Bij de slimme meters gaat het vooral over apps en internet-portals met diverse functies om je verbruik inzichtelijk te maken. De slimme meter wordt daarbij automatisch uitgelezen.
Een aantal energieverbruikmanagers kunnen ook het verbruik van ‘losse apparaten’ meten. Het computermagazine C’t heeft in juli 2020 dergelijke meters getest. Smappee pretendeert het individueel verbruik van apparaten te kunnen meten doordat ze apparaten kunnen herkennen aan bepaalde karakteristieken. Maar de meeste managers meten het verbruik van losse apparaten met behulp van draadloze tussenstekkers. Sommige systemen combineren dit met een ‘smart home’ functie waarmee je de apparaten ook kunt in- of uitschakelen.
Er zijn ook tussenstekers te koop waarbij je het verbruik op het display kunt aflezen. Soms kan daarbij ook de historie worden opgeslagen op een MicroSD kaartje in de stekker. Deze kun je dan weer uitlezen op een computer. Dit werkt in de praktijk wel een beetje omslachtig.
Zonnepanelen
Veel energieverbruikmanagers hebben ook een mogelijkheid om de opbrengst van zonnepanelen te meten. Dit kan op veel manieren gedaan worden. Als je zonnepanelen hebt geïnstalleerd, onderzoek dan even of dit wel gaat werken met jouw installatie en of alles wel inzichtelijk wordt. Als gemeten wordt hoeveel kWh je terug levert aan het elektriciteitsnet, is dat maar een deel van het verhaal. Op een zonnige dag produceren je zonnepanelen meer stroom dan wat je zelf verbruikt. Die niet door jezelf verbruikte stroom wordt terug-geleverd. En alleen die wordt gemeten op de terug-lever-teller van je meter. Om te weten hoeveel stroom van je zonnepanelen door je zelf wordt verbruikt, moet je ook de totale stroomopbrengst van je zonnepanelen weten. Deze opbrengst wordt meestal op de omvormer aangegeven. Trek je de aan het elektriciteitsnet terug geleverde stroom af van de totale opbrengst van je zonnepanelen, weet je hoeveel eigen zonnestroom je hebt verbruikt. Op dit moment krijg je voor elk terug geleverd kWh hetzelfde bedrag als wat je zelf moet betalen voor een kWh dat je van het energiebedrijf koopt. Dit mechanisme heet ‘salderen’, maar dit wordt afgebouwd.
Energiebesparing
Als je een goed inzicht wilt krijgen in hoeveel energie je bespaart en waaraan, kun je het beste kiezen voor een energieverbruiksmanager die zowel gas- als stroomverbruik laat zien. Zie deze Hulp bij kiezen.
Schakel bijvoorbeeld eens al die verborgen stroomverbruikers (zoals opladers en dergelijke adapters) uit en kijk hoeveel minder stroom je verbruikt. Schakel over op LED lampen en bekijk het verschil! Sommige energiebedrijven leveren zelf een energieverbruikmanager mee (zoals Toon), de meeste energiebedrijven geven inmiddels wel enig inzicht in je energieverbruik en geven de mogelijkheid om dit te vergelijken met vergelijkbare huishoudens.
