90 jaar geleden was Nijmegen ook druk bezig met een enorme transitie op energiegebied. Destijds ging het om grootschalige invoering van elektriciteit. De bedoeling was om eén groot landelijk net-werk aan te leggen, waarop uiteindelijk elke woning en elk bedrijf zou worden aangesloten. Een enorme klus, waarvoor heel Nederland op de schop moest. Toen dus ook al.
Bij de onderdelen van dat netwerk hoorden ook de transformatoren, die in elke wijk moesten worden geplaatst om de (hoge) spanning van het net om te zetten naar de lagere spanning die geschikt was voor de afzonderlijke aansluitingen in de huizen. Die transformatoren moesten in een gebouwtje staan.
De gemeente Nijmegen (‘gemeentelijke Electriciteitswerken’) heeft in of rond 1930 opdracht gegeven tot de bouw van een aantal transformatorhuisjes die wel opmerkelijk waren. En dit nog steeds zijn, want van berging van technische installaties zijn het intussen gemeentemonumenten geworden. De huisjes zijn gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. Er staan er nu nog 7, waarvan 3 in onze wijk. Daarvan heb ik foto’s gemaakt, die ik hierbij onder de aandacht wil brengen van de mensen uit de werkgroepen die zich bezig houden met de voorbereiding van het BES-project. Ik wil de leden van de werkgroepen vragen of ze niet alleen rekening willen houden met de hoeveelheid geluid die de MES- units maken, of met de mogelijke locaties, maar ook met het uiterlijk van die units. Zoals men dat 90 jaar geleden ook heeft gedaan met de gebouwtjes waarin technische apparaten moesten komen staan.
Als deze pilot slaagt zullen later in steeds meer Nijmeegse wijken soortgelijke energiesystemen aan dit BES worden aangesloten, begrijp ik. Dan zou het wel fijn zijn als er al vanaf het begin met gepaste zorgvuldigheid ook zou zijn nagedacht over het uiterlijk, de materiaalkeuze, de vormgeving enz. van de benodigde gebouwtjes in de wijken. Anders bestaat de kans dat voor elk deelproject iets nieuws bedacht zal worden, waardoor een grote kans op verrommeling ontstaat.
Bovendien: als vanaf het begin gekozen wordt voor een vormgeving en materiaalkeuze die ervaren wordt als mooi of als passend in de wijk, zal dit het draagvlak in de wijken kunnen vergroten. Dat zal niet gebeuren als op het eerste gezicht al duidelijk is dat vooral gekozen is voor goedkoop, en niet voor mooi.
Ik hoop dat de gemeente (en de andere partijen die nu betrokken zijn bij de plannen voor het BES) de moed en de visie heeft om evenals in de jaren 1920 ook nu te kiezen voor een ontwerp dat gezien mag worden, en niet voor een vormgeving die dan misschien wel goedkoop is, maar ook zo lelijk dat de huisjes maar beter goed verstopt kunnen worden.
Bij succes van deze pilot gaan zulke units hoe dan ook geplaatst worden, in elke wijk in Nijmegen. Mijn advies: liever iets moois erbij in elke wijk van Nijmegen, dan iets lelijks. Is hiervoor al aandacht in de werkgroepen? Wordt hierover al gedacht en gesproken? Indien niet, dan kan dat wat mij betreft vandaag beginnen. Voordat het hele budget al is opgemaakt aan andere dingen.
Jan van Eerd
bewoner Lijsterbesstraat
